Frédéric Mistral
Frédéric Mistral (Maillane, Rodanoren Ahoak, 1830eko irailaren 8a — ibidem, 1914ko martxoaren 25a) poeta frantziarra izan zen, okzitanierazko kulturaren pizkundean ikur nagusietakoa izan zena. 1904an Literaturako Nobel Saria eskuratu zuen José Echegaray idazlearekin batera. Haren omenez, Lucila Godoy Alcayaga poeta txiletarrak bere abizena hartu zuen ezizentzat, Gabriela Mistral alegia.
Frédéric Mistral | |||||
---|---|---|---|---|---|
1899 - 1914 - Marie Mistral →
1876 - 1888 - Joseph Roumanille (en) → | |||||
Bizitza | |||||
Jaiotzako izen-deiturak | Joseph Étienne Frédéric Mistral | ||||
Jaiotza | Maillane, 1830eko irailaren 8a | ||||
Herrialdea | Frantzia | ||||
Lehen hizkuntza | Proventzera | ||||
Heriotza | Maillane, 1914ko martxoaren 25a (83 urte) | ||||
Familia | |||||
Aita | François Mistral | ||||
Ama | Adélaïde Mistral | ||||
Ezkontidea(k) | Marie Mistral | ||||
Seme-alabak | ikusi
| ||||
Hezkuntza | |||||
Heziketa | Aix-Marseille University (1896-1971) (en) | ||||
Hizkuntzak | frantsesa Proventzera | ||||
Jarduerak | |||||
Jarduerak | idazlea, poeta eta lexikografoa | ||||
Parte-hartzailea
| |||||
Lan nabarmenak | ikusi
| ||||
Jasotako sariak | |||||
Influentziak | Antoine Blaise Crousillat (en) | ||||
Kidetza | Félibrige (en) Société littéraire et scientifique de Castres (en) Celtic dinner (en) Academy of Sciences, Letters and Arts of Marseille (en) | ||||
Mugimendua | Félibrige (en) | ||||
Izengoitia(k) | Mèste Franc, Gui de Mount-Pavoun, Cousinié Macàri, Michèu Gai, Lou Cascarelet, Grand la Borgno, Lou Felibre de Bello Visto, Un Maianen, Lou Felibre dóu Mas, Antoine Chansroux, Lou Canounge de N-D. de Casten, Lou Felibre de Bèuvezet, Lou Felibre Calu, Jan Chaplo Verne, Un Jouine Felibre, Lou Medecin di Torro, Tounin Clapo, Lou Tout-Obro eta Ambròsi Boufarel | ||||
Genero artistikoa | olerkigintza hiztegia | ||||
Haurtzaroa nekazari giroan eman ondoren Avignonera joan zen bizitzera, eta bertan Roumanilleren ikasle izan zen. Zuzenbidea ikasi zuen Aix-en-Provencen; zuzenean parte hartu zuen okzitanierazko literaturaren berpizkundearen aldeko higikundean, eta Félibrige eskola sortu zuen 1854an. Mistralek berak itzuli zituen bere lan gehienak frantsesera. Haren literaturgintzaren oinarriak folklorea, ohiturak eta bere jaioterriko paisaia dira. Okzitanieraz idatzitako poesiaren berritzailerik garrantzizkoenetakoa izan zen. Mistralenak dira: Mireille (1859, Mireio, Orixek euskaratua), Calendau (1867), Nerto (1884), Lou Pouèmo dou Rose (1897, Larrosaren poema), Lis Oulivados (1912). v 1905ean, Literaturako Nobel saria irabazi zuen, José Echegaray-rekin batera.
Bibliografia aldatu
Euskaratutako zenbait lan aldatu
- Mireio. Euskaratzailea, Orixe. Argitaletxea, Verdes-Atxirika. Bilbon, 1930
Erreferentziak aldatu
- Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/27 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.
Kanpo estekak aldatu
- (Ingelesez) Mistralen biografia