Ekologia digital
Ekologia digitala sistema digitalen eta ingurumenaren arteko mendekotasuna aztertzen duen zientzia da. Azterketa-eremu honetan, teknologia digitalak ingurumenarekin elkarreraginean aritzeko moduak aztertzen dira, baita teknologia horiek ingurumenean duten eragina ere. Ekologiaren adar bat da, eta kutsadura digitalari aurre egiteko praktika berdeak sustatzen ditu.[1] Gaur egun, berotegi-efektua eragiten duten gasen (karbono dioxidoaren isuri globalen %1,4 inguru) munduko emisioen %3,7 inguru da Interneteko karbono aztarna osoa.[2]
Ekologia digitala eremu konplexua eta multifazetikoa da, eta ikuspegi holistikoa behar du teknologia digitalen eta mundu naturalaren arteko harremana ulertzeko. Teknologia digitalekiko mendekotasun gero eta handiagoarekin, garrantzitsua da teknologia horien ingurumen-ondorioak kontuan hartzea eta irtenbide iraunkorragoen alde lan egitea.
Inpaktu negatiboa ingurumenean aldatu
Ekologia digitalaren ikuspegiaren arlo nagusietako bat zabor elektronikoen inpaktua da. Gailuak zaharkitu eta modelo berriekin ordezkatu ahala, sortzen diren hondakin elektronikoen kopurua asko handitzen ari da. Hondakin elektroniko horiek zabortegietan amaitzen dute maiz, eta han, lurzoruetan eta ur-horniduretan osagai kimiko kaltegarriak jariatu ditzakete.[3]
Ekologia digitalaren beste alderdi bat teknologia digitalen energia-kontsumoa eta kutsadura digitala dira. Gailu digitalak ekoitzi eta erabiltzeko, energia kantitate handiak behar dira, eta, gailu horien eskaria handitu ahala, eskari horri erantzuteko behar den energia ere handitu egiten da. Interneteko karbono aztarna osoa berotegi-efektua eragiten duten gasen munduko emisioen% 3,7 inguru dira. Aire-garraioaren industriak adina da, eta kopurua handitzen ari da.[4] Energia-kontsumoaren hazkunde horrek eragin negatiboa du ingurumenean, klima aldaketa eta atmosferaren kutsadura eragiten baititu. Internet herrialde bat balitz, munduko zazpigarren kutsatzaile handiena izango litzateke, kalkulu batzuen arabera.[5]
Kutsadura digitala aldatu
Kutsadura digitala ekologia digitalaren funtsezko alderdia da. Ekologia digitalaren arazo nagusia da. Kutsadura digitala teknologia digitalak eta zabor elektronikoek ingurumenean eta giza osasunean duten eragin negatiboari dagokio. Horren barruan sar daitezke gailu elektronikoen emisioak, hondakin elektronikoetako produktu kimiko toxikoak eta zabortegietako hondakin elektronikoak ugaritzea.
Teknologia-erabiltzaileek kutsadura digitala eragiten dute egunero, eta horren barruan daude:
- Datu-hodeiak eta zerbitzariak; hodeietan eta zerbitzarietan informazioa izatea oso erosoa da, baina energia xahutze handia eskatzen du telekomunikazio arkitektura zentralista horrek.
- Gailu elektronikoak ekoizteak kalte egiten dio ingurumenari, hainbat arrazoirengatik: lehengaien, lur arraroetako mineralen, energiaren, uraren erabileraren eta beste baliabide batzuen eskaria handitzea, eta ingurumenaren degradazioan laguntzea, poluzioaren eta horri lotutako hondakinen bidez.[6] Fabrikazioa da faserik kutsagarriena. Gailu baten balio-bizitzako karbono-aztarnaren %80raino ordezkatzen du. Sei urtean behin ekipo berriak erosiz gero, lautik batek 190 kg karbono dioxido gutxiago sortzen du.
- Energiaren elektronika ez-eraginkorra: elektrizitate gehiago kontsumitzen du, eta, aldi berean, energia gehiago behar du energia hori sortzeko, sarritan erregai fosilak erretzen dituzte zentral elektrikoetan. Gainera, elektronika ez-eraginkorrak ere bero handiagoa sortzen du, eta horrek energia gehiago eskatzen du hozteko, eta are gehiago handitzen du energiaren guztizko kontsumoa eta horri lotutako emisioak. Gailu elektroniko horiek beren bizitza baliagarriaren amaierara iristen direnean eta ezabatzen direnean, hondakin elektroniko ere bihur daitezke, eta ingurumenean kimiko toxikoak aska ditzakete.[7]
- Gailu elektronikoen beharrezko ez den tarifatzeak airearen kutsadura eragin dezake, energia gehiago kontsumituz. Beharrezkoa ez den gailu-kargak, hala nola telefono adimendunak edo eramangarriak, energia-eskaera orokorra handitzen du eta zentral elektrikoen emisioei laguntzen die.[8] Telefono adimendunak kargatzeak eramangarriak kargatzeak baino karbono dioxido gehiago sortzen du.
- Hondakin elektronikoak: gailu elektronikoak bizitza baliagarriaren amaierara iristen dira eta hondakin bihurtzen dira. Hondakin elektronikoak desegoki ezabatzeak substantzia kimiko toxikoak askatzen ditu ingurumenerako, lurzorua eta ura kutsatzen ditu eta basa bizitza kaltetzen du.[9]
Erreferentziak aldatu
- ↑ Kutsadura digitala: horrela da gure jarduerak Interneten duen ingurumen-inpaktua | Consumer. 2023-02-08 (Noiz kontsultatua: 2023-08-28).
- ↑ (Ingelesez) Mager, David; Sibilia, Joe. «Carbon—Quantifying and Reducing Your Carbon Footprint» Street Smart Sustainability: The Entrepreneur's Guide to Profitably Greening Your Organization's DNA (Berrett-Koehler Publishers, Inc.): 129–136..
- ↑ (Ingelesez) Andreas. langer@tcodevelopment.com. «E-waste — a toxic waste stream where valuable finite resources are lost» TCO Certified.
- ↑ (Ingelesez) «ec0lint» www.ec0lint.com.
- ↑ (Ingelesez) Cognizant Contributor. «Cognizant BrandVoice: How To Be Both Digital And ‘Green’ At The Same Time» Forbes.
- ↑ (Ingelesez) «Are Electronics Bad for the Environment?» The Sustainability Co-Op 2022-03-24.
- ↑ (Ingelesez) Nihal Sinnadurai, Harry K. Charles. (May 2009). «Electronics and its impact on energy and the environment» 2009 32nd International Spring Seminar on Electronics Technology: 1–10. doi:..
- ↑ (Ingelesez) OAR US EPA. (2015-08-10). «Learn about Energy and its Impact on the Environment» www.epa.gov.
- ↑ (Ingelesez) «E-waste: An Emerging Health Risk» Global Environmental Health Newsletter.
Ikus, gainera aldatu
Datuak: Q3578581
