Debrecen (IPA: /'dɛbrɛtsɛn/, latinez: Debrecinum; alemanez: Debrezin edo Debreczin; polonieraz: Debreczyn; errumanieraz: Debreţin; eslovakieraz: Debrecín; lituanieraz: Debrecenas; letonieraz: Debrecena; serbieraz: Дебрецин, Debrecin; kroazieraz: Debrecin; grezieraz: Ντέμπρετσεν) Hungariako ipar-ekialdeko hiria da, Hajdú-Bihar konderriko hiriburua. Iparraldeko Lautada Handiko hiri nagusia eta herrialdeko bigarren handiena da. 2015ean 203.506 biztanle zituen[1].

Debrecen
city with county rights (en) Itzuli
Fitxategi:Ez
Administrazioa
Herrialdea Hungaria
KonderriaHajdú-Bihar
AlkateaPapp László (Fidesz)
Izen ofizialaDebrecen
Posta kodea4000–4044 eta 4225
Geografia
Koordenatuak47°31′48″N 21°38′21″E / 47.53°N 21.6392°E / 47.53; 21.6392
Map
Azalera461,66 km²
Altuera121
MugakideakMonostorpályi (en) Itzuli eta Hosszúpályi (en) Itzuli
Demografia
Biztanleria201.582 (2023ko urtarrilaren 1a)
1.724 (2022)
Dentsitatea436,65 bizt/km²
Informazio gehigarria
Telefono aurrizkia52
Ordu eremuaEuropa Erdialdeko Ordua, UTC+01:00 eta UTC+02:00
Hiri senidetuakLublin, Valea lui Mihai (en) Itzuli, Oradea, Paderborn, Klaipėda, Setúbal, Cattolica, New Brunswick (New Jersey), Xumen, Syktyvkar, Taitung City (en) Itzuli, Jyväskylä, Rishon LeZion, San Petersburgo, Patras, Tongliao, Toluca de Lerdo, Limerickeko konderria, Brno eta Ipar-ekialdeko barrutia
Hizkuntza ofizialahungariera
http://www.debrecen.hu/

Historia aldatu

XIV. mendean sortu zen; nekazari herria izan zen 1945era arte. Hungariarren kalbinismoaren gunerik garrantzitsuena izan zen, eta «Erroma kalbinista» edo «Hungariako Geneva» izenaz ere ezagutzen zen.

Bertan aldarrikatu zuen Hungariako independentzia Lajos Kossuth politikariak 1849an. Behin-behineko gobernuaren egoitza izan zen 1944-1945 bitarteko urteetan.

Klima aldatu

Debrecengo klimak ozeaniko epelaren (Cfb Köppen klima sailkapenean) eta kontinentalaren (Dfb) arteko ezaugarriak ditu.

      Datu klimatikoak (Debrecen)      
 Hila   Urt   Ots   Mar   Api   Mai   Eka   Uzt   Abu   Ira   Urr   Aza   Abe   Urtekoa 
Batez besteko tenperatura maximoa (°C) 0.6 4.1 10.4 16.6 21.7 24.6 26.5 26.1 22.4 16.5 8.5 2.6 15.05
Batez besteko tenperatura (ºC) −2.6 0.2 5.1 10.7 15.8 18.7 20.3 19.6 15.8 10.3 4.5 −0.2 9.85
Batez besteko tenperatura minimoa (°C) −5.5 −3.0 0.6 5.4 10.1 13.4 14.4 13.7 10.3 5.3 1.3 −2.8 5.26
Pilatutako prezipitazioa (mm) 37 30 34 42 59 80 65 61 38 31 45 44 566
Prezipitazio egunak (≥ 1.0 mm) 8 6 7 8 9 10 8 7 5 5 8 8 89
Eguzki orduak 55.8 81.2 145.7 192.0 238.7 249.0 282.1 260.4 201.0 161.2 69.0 46.5 1982.6
Iturria: [2]

Biztanleria aldatu

2011n Debrecenen 204.834 lagun bizi ziren; etniari dagokionez, % 84,8 hungariarrak ziren, % 0,6, alemaniarrak eta % 0,6, ijitoak[3].

Bilakaera demografikoa (1784-2015)

Ekonomia aldatu

Doikuntza eta botika industriak daude. Unibertsitatea dago.

Hiri senidetuak aldatu

Debrecen hiri hauekin senidetua dago:

Erreferentziak aldatu

  1. Aipuaren errorea: Konpondu beharreko erreferentzia kodea dago orri honetan: ez da testurik eman 2015e izeneko erreferentziarako
  2. https://web.archive.org/web/20130401185802/http://www.hko.gov.hk/wxinfo/climat/world/eng/europe/ger_pl/debrecen_e.htm HKO
  3. Detailed Gazetteer of Hungary: Debrecen. ksh.hu (Noiz kontsultatua: 2015-12-21).

Kanpo estekak aldatu