Per Brinch Hansen (Frederiksberg, Danimarka, 1938ko azaroaren 13a2007ko uztailaren 31) Daniar jatorriko estatubatuar informatikaria izan zen, sistema eragileetan eta programazio konputazionalean eta konputazio paraleloan egindako lanagatik ezaguna da.

Brinch Hansen

Bizitza
JaiotzaFrederiksberg1938ko azaroaren 13a
Herrialdea Danimarka
 Ameriketako Estatu Batuak  (1992ko maiatzaren 19a -
HeriotzaSyracuse2007ko uztailaren 31 (68 urte)
Heriotza moduaberezko heriotza: minbizia
Familia
AitaJørgen Brinch Hansen
Hezkuntza
HeziketaTechnical University of Denmark (en) Itzuli
Skt. Jørgens Gymnasium (en) Itzuli
Doktorego ikaslea(k)Jonathan Scott Greenfield (en) Itzuli
Anthony J. Li (en) Itzuli
Hizkuntzakdaniera
ingelesa
Irakaslea(k)Peter Naur (en) Itzuli
Jarduerak
Jarduerakinformatikaria, ingeniaria eta unibertsitateko irakaslea
Enplegatzailea(k)Regnecentralen (en) Itzuli  (1963 -  1970)
Carnegie Mellon Unibertsitatea  (1970 -  1972)
Kaliforniako Teknologia Institutua  (1972 -  1976)
Hegoaldeko Kaliforniako Unibertsitatea  (1976 -  1984)
Kopenhageko Unibertsitatea  (1984 -  1987)
Syracuseko unibertsitatea  (1987 -  2007)
Jasotako sariak
KidetzaIngeniari Elektriko eta Elektroniken Institutua

Biografia aldatu

Haurtzaroa eta hezkuntza aldatu

Per Brinch Hansen Frederiksbergen jaio zen, Kopenhagen (Danimarka) inguruan dagoen kokaleku batean. Bere aitak, Jørgen Brinch Hansenek, ingeniari zibila izan zen, lurreko mekanikan aditu nagusia bihurtu zen arte eta, ondoren, Danimarkako Unibertsitate Teknikoan irakasle bihurtu zen. Bere ama, Elsebeth Brinch Hansen, Oluf Ring daniar konpositorearen alaba zen eta ile-apaindegian lan egin zuen ezkondu zen arte.[1]

Brich Hansenek Jørgens Gymnasium lagundu zuen eta ondoren, ingeniaritza elektrikoa ikasi zuen Danimarkako Unibertsitate Teknikoan, non toki bat bilatu zuen "oraindik bere aitzindaritza-fasean zegoela" jarraitzeko eta "gai bat irakasten bazen, ziurrenik beranduegi izango zela oinarrizko ekarpenak egiteko" ideian oinarrituz.[1][2]

Ingalaterrako IBM-ko Hursley Laboratory-n (Ingalaterra) zazpi astez ikasi ondoren, bere karrera ordenagailuen inguruan garatzea erabaki zuen. Hasieran, ordenagailuen eraikuntzan zentratu zen, baina IBM 7030 Stretch proiektuaren inguruko liburu bat jarraituz, non erakunde informatikoa programatzaile baten ikuspuntutik azaltzen den[3], bere interesa arkitekto informatikoa izateko nahira pasa zen.[1]

Regnecentralen aldatu

1963an ingeniaritza elektronikoko zientzietako masterra amaitu ondoren, Brinch Hansenek Regnecentralen enpresan lan egiten hasi zen, eta ondoren, The Danish Academy of Technical Sciences-en ikerketa bat egin zuen konpilazio taldean lan egiten, non Peter Naur eta Jørn Jensen ziren taldeburuak. Hemen, bere lehenengo proiektu esanguratsua COBOL konpiladore baten analizatzailea Siemens 3003 ordenagailurako idaztea izan zen.

Ondoren, fitxategi-sistema bat idatzi zuen COBOL programaren konpilazioa exekuzioaren bitartean erabiltzeko eta hurrengoaz ohartu zen:[1]

"Orain ulertzen dut sistema eragile txiki bat zela programatu nuena. Hala ere, 1960ko hamarkadan oraindik ez zegoen argi hizkuntza aplikazioen eta sistema eragileen arteko desberdintasuna."

1966an, Brinch Hansen Henning Isaksson Regnecentralen-en hardware taldera joan zen. Peter Kraft-ekin batera, enpresa honen hirugarren ordenagailuaren (RC 4000) arkitektura eta argibidea definitu zituen ALGOL 60 lengoaia erabiliz.

Multiprogramazioan jakintzak izan gabe, Edsger Dijkstrak semaforoen sinkronizazio prozesua ulertzera bidali zuen Brinch Hansen eta ondoren, RC 4000 denbora errealeko monitore espezializatu bat inplementatu zuen ongarri bat gidatzeko. Peter Kraft-ek eta Charles Simonyi-k, oraindik nerabea zena, p-code interpretatzaile bat eta datuak blokeatzeko programak p-code-rekin konpilatzen zirenak idatzi zituzten.

1967ko udan, Regnecentralen-en hardware taldea utzi zuen Brinch Hansen-ek eta RC 4000 softwarearen garapeneko burua bihurtu zen. Honek talde bat gidatzeko aukera eman zion; taldean, Jørn Jensen, Peter Kraft eta Søren Lauesen ere zeuden non helburu nagusia zen, RC 4000 multiprogramazio-sistema bat definituz, RC 4000 instalazio bakoitzeko denbora-errealeko kontrol-sistema bat garatzea. Lortutako sistema ez zen sistema eragile oso bat izan, baizik eta kable txiki bat helburu desberdinetarako sistema eragileak eraikitzeko mekanismoak ezartzen zituena[4]. 1969ko udaberrirako, RC 4000 multiprogramazio-sistemaren bertsio ongi dokumentatua eta fidagarria martxan zegoen.

Carnegie Mellon University aldatu

1970ean, Brinch Hansen Pittsburghera joan zen bizitzera, Alan Perlisek egindako Carnegie Mellon Unibertsitateko informatika-zientzietako departamentua bisitatzeko gonbidapena onartuz. Gonbidapena, ikerketa-laguntzaile gisa izan zen, eta bitartean, sistema eragilearen printzipioei buruzko lehen testuliburua idatzi zuen.

Garai honetan, 1971n, Marktoberdorfeko uda eskolan eta Belfasteko sinposioan Brinch Hansen, Tony Hoare eta Dijkstra monitoreen kontzeptuan eta ideian pentsatzen hasi ziren. 1972ko udaberrian, Ole-Johan Dahl eta Kristen Nygaardek Simula 67rako asmatutako klase-kontzeptuari buruz irakurri ondoren, Brinch Hansenek bere testua, baliabideen babesari buruzko kapitulu batekin osatu zuen, lehen notazioa proposatzen zuena, klase partekatuak erabiliz[5]. 1973an, Operating System Principles argitaratu zen eta sistema eragileei buruzko lehen testu osoa bihurtu zen.[6]

Erreferentziak aldatu

  1. a b c d Hansen, Per Brinch. (1999). Programming for Everyone in Java.  doi:10.1007/978-1-4612-1514-1. (Noiz kontsultatua: 2023-12-14).
  2. Lee, J.A.N.; Haigh, T.. (2003-01). «Biography Per Brinch Hansen» IEEE Annals of the History of Computing 25 (1): 80–83.  doi:10.1109/MAHC.2003.1179888. ISSN 1058-6180. (Noiz kontsultatua: 2023-12-14).
  3. Ernst, Herbert M.; Buchholz, Werner. (1964-07). «Planning a Computer System» Mathematics of Computation 18 (87): 529.  doi:10.2307/2003802. ISSN 0025-5718. (Noiz kontsultatua: 2023-12-14).
  4. (Ingelesez) Hansen, Per Brinch. (1970-04). «The nucleus of a multiprogramming system» Communications of the ACM 13 (4): 238–241.  doi:10.1145/362258.362278. ISSN 0001-0782. (Noiz kontsultatua: 2023-12-14).
  5. Hansen, Per Brinch. (1993-03). «Monitors and concurrent Pascal» The second ACM SIGPLAN conference on History of programming languages (ACM)  doi:10.1145/154766.155361. (Noiz kontsultatua: 2023-12-14).
  6. Brinch Hansen, Per. (1973). Operating system principles. Prentice-Hall ISBN 978-0-13-637843-3. (Noiz kontsultatua: 2023-12-14).

Ikus, gainera aldatu

Kanpo estekak aldatu