Etxeko bixkotxa
Etxeko bixkotxa edo, soilki bixkotxa[1][2] (frantsesez gâteau basque, gaztelaniaz pastel vasco, horregatik batzuetan euskaraz euskal bixkotxa[3], euskal pastela edo euskal pastiza) Lapurdiko gozopil tradizionala da, hasieran Itsasuko gerezi gorriez beteta egin bazuten ere, orain kremazkoa izan ohi da.
| Etxeko bixkotxa | |
|---|---|
| gozopil eta janari | |
 | |
| Osagaiak | arbendol ehoa eta Gerezi beltxa |
| Historia | |
| Jatorria | Euskal Herria |
Historia aldatu
XVII. mendean Kanbon euskal gozopil honen lehendabiziko aipamenak agertu ziren, ziur asko fruituz betea (masustak, pikuak, gereziak...).
XIX. mendeko bukaeran kremazko gozopila agertu zen. Kanboar Marianne Hirigoien gozogilea izan zen lehenetarikoa bere etxeko bixkotxa Baionako merkatuan saltzen.
Hala ere, XX. mende amaiera arte, gozopil hau etxeari eta etxekoandreari hertsiki lotua izan da, eta horregatik gorde du etxeko bixkotxa izendapena[4]..
Kanbon urtero, gozopilaren omenezko besta ospatzen da. Saran, hari buruzko museoa dago[5].
Prestaketa aldatu
Gurin, irin, arbendol-hauts, azukre eta arrautza handi bat ditu osagaiak. Egun, normalean pastel-kremaz bete ohi da, nahiz eta fruituez beteak ere izan.
Erreferentziak aldatu
- ↑ "Hiztegia / Dictionnaire basque français", Elkar, ISBN 2-903421-48-X
- ↑ Bixkotx sarrera Euskaltzaindiaren hiztegian.
- ↑ Euskal Bixkotxaren museoa
- ↑ (Frantsesez) Virginie Saspiturri. (2014). L'émergence des produits de terroir comme vitrine d'une région. L'exemple de l'etxeko bixkotxa : un gâteau basque partagé entre tradition et modernité.. ..
- ↑ Sud Ouest, 19 août 2013-8-19ko artikulua
Kanpo estekak aldatu
- Errezeta: Euskal pastiza Sukaldean.com webgunean.
- Iñigo Esnaola, Sukaldaritza liburua (errezetak): "Euskal pastela".
Datuak: Q683495
Multimedia: Gâteau basque / Q683495
