Balaton

Balaton
Balaton
Datu orokorrak
Garaiera	104 m
Mota	rift-laku, geographical small region of Hungary (en) eta aintzira
Luzera	78 km
Zabalera	15 km
Azalera	592 km²
Sakonera	12,5 m
Bolumena	1.900 hm³
Geografia
Koordenatuak	46°51′N 17°43′E / 46.85°N 17.72°E
Hidrografia
Betebidea	ikusi Zala ibaia;
Hustubidea	Sió ibaia
Erresidentzia denbora	2 a
Arroaren azalera	5.181 km²
Arro hidrografikoa	Danube basin (en)

Balaton^[1]^[2] Hungarian dagoen aintzira da, Europa Erdialdeko handiena eta helburu turistiko nagusia. Hungaria estatu itsasgabea denez, batzuetan Hungariako itsasoa izena ematen zaio. Zala ibaiak ur hornitzaile nagusia da eta Sió ubideratua, hustubide bakarra.

Izena aldatu

Hungarieraz, aintziraren izena Balaton da (ezizenez Balcsi eta, batzuetan, Hungariako itsasoa). Latinez Lacus Pelso da («aintzira azala», hots, sakonera gutxikoa), alemanez Plattensee, eslovakieraz Blatenské jazero eta kroazieraz/serbieraz Blatno Jezero.

Izenak aintzira lohia esan nahi du gutxi gorabehera eslavieraz (blato hitzak lohi edo lokatz esan nahi baitu). Hungarierazko izena blato hitzetik eratorria da, baina gaurko hungarieraz ez du esanahi zehatzik.

Klima aldatu

Balaton aintzirak eskualdeko euri kopuruan eragiten du. Eskualdeak 5-7 cm gehiago jasotzen ditu, Hungariako beste eskualdeek baino. Horrela, egun hodeitsuagoak eta tenperatura epelagoak eragiten ditu. Aintziraren urazala izoztu egiten da negu hotzenetan.

Eskualdeko klima mahatsondoak hazteko eta ardoa ekoizteko egokia da. Aintzirak eguzki-erradiazioa islatu eta mahatsa heltzeko behar den eguzki-argia bikoizten du. Klima mediterraneoaren antzeko eguraldiak eta bertako lur bolkanikoak mahatsondoaren landaketa ahalbidetu du, erromatarren garaitik.