Anita Malfatti
| Anita Malfatti | |
|---|---|
.jpg) | |
| Bizitza | |
| Jaiotza | São Paulo, 1889ko abenduaren 2a |
| Herrialdea |  Brasil |
| Heriotza | São Paulo, 1964ko azaroaren 6a (74 urte) |
| Hezkuntza | |
| Heziketa | Mackenzie Presbyterian University (en)  |
| Hizkuntzak | portugesa |
| Jarduerak | |
| Jarduerak | margolaria eta artista |
| Influentziak | espresionismo |
| Mugimendua | Abangoardismoa |
Anita Catarina Malfattiga (São Paulo, Brasil, 1889ko abenduaren 2a – ib., 1964ko azaroaren 6a)[1] Brasilgo margolaria izan zen, Brasilgo abangoardia europar eta estatubatuarren aurkezletzat hartua.[2]
1917-1918an São Paulon egin zuen erakusketa oso polemikoa izan zen bere garaian; izan ere, bai estiloagatik bai jorratutako gaiengatik iraultzailea izan zen. Oso garrantzitsua izan zen, halaber, Arte Modernoaren Astean parte hartzea. Aste hori São Paulon egin zen 1922ko otsailean, eta Brasilgo modernismoaren hasierako ekitaldia izan zen.[3]
Ikaskuntza aldatu
Aita italiarra eta ama estatubatuarra izanik, Malfatti São Paulo hirian jaio zen 1889an eta bere jaioterriko Mackenzie Collegen ikasi zuen. Oso goiz, amak bultzatuta, arte-irakaslea baitzen, pinturarekiko interes handia erakutsi zuen. Bere eskuineko besoaren sortzetiko atrofiaren ondorioz, ezkerreko eskuarekin pintatzen ikasi behar izan zuen. Bere lehen lan ezagunetako bat, Primeira tela, 1909koa da. Arte plastikoekin egindako lanean sakondu zuenean, haren jakin-mina Europako pinturara zabaldu zen. Familiaren laguntzarekin, 1910ean Berlinera joan zen. Han artista garrantzitsuekin ikasi zuen, hala nola Fritz Burger-Muhlfeld, Lovis Corinth eta Ernst Bischoff-Culm, eta alemaniar espresionismoa ezagutu zuen.[2]
1915ean, Brasilera itzuli ondoren, New Yorkera joan zen Independent School of Art-eko Homer Boss-ekin ikastera. Lan hori Kolonian egindako erakusketa bati esker ezagutu zuen. Bossen irakaskuntzek eragin handia izan zuten Malfattiren ondorengo lanean, batez ere anatomia aztertzeari dagokionez. New Yorken, Malfattik kubismoarekin ere harremana izan zuen. Estatu Batuetan egon zenean, bere produkzioko koadro interesgarrienetako batzuk margotu zituen, hala nola A Boba (1915) edo Ritmo (torso) (1917).[2]
Eztabaidak aldatu
Malfattiren bigarren banakako erakusketa, Exposição de Pintura Moderna/ Pintura Modernoaren Erakusketa, São Paulon egin zen 1917ko abenduaren 12tik 1918ko urtarrilaren 11ra bitartean. Bere lanak kontu handiz aukeratu bazituen ere, harrigarriegiak gerta zitezkeenak alde batera utzita (besteak beste, zenbait biluzi), gogor kritikatu zuten bere berrikuntzengatik, Brasilgo tradiziotik guztiz kanpokotzat jo baitziren. Monteiro Lobatoren artikulu anker batek Anitaren lana "eroetxeetako presoen marrazkiekin" konparatu zuen.[4] Hala ere, Tarsila do Amaral margolariaren senarra izandako Oswald de Andrade poeta bezalako kritikariek defendatu egin zuten, Marinettiren ideia futuristak ezagutzen baitzituen.[2]
1922an, Malfattik São Pauloko Arte Modernoaren Astean parte hartu zuen, eta Bosten Taldeko kide izan zen, Tarsila do Amaral, Andrade, Oswald de Andrade eta Menotti del Picchiarekin batera. Garrantzi berezia izan zuen Mario de Andraderekin izan zuen adiskidetasun-harremanak, idazlea hil arte iraun baitzuen.[2]
1923an, São Paulo Estatuko Pentsiodun beka Artistikoa jaso zuen, eta Parisera joan zen, Tarsila eta Oswaldekin batera, baita Victor Brecheret, Paulo Prado eta Emiliano Di Cavalisiarekin ere. Handik aurrera, espresionismoa alde batera utzi zuen, ordura arte bere lanaren ezaugarri izan ziren kolore bortitzak alde batera utzita, arte-karrera konbentzionalagoa hasi zuen. 1928an São Paulora itzuli zen eta talde modernistaren jardueretan parte hartu zuen. Hurrengo hamarkadan, zailtasun ekonomikoak zirela eta, gero eta gehiago jo zuen pinturaren eta marrazkiaren irakaskuntzara, eta sortzaile gisa erretratuan espezializatu zen batez ere.[2]
Bere pintura-lanaren bilakaera aldatu
Malfattiren estiloa kritikatu egin zuten, Brasilgo artean agertu eta gero, ez zuelako eboluzionatu. 1940ko hamarkadan erretratuak, loreak, paisaiak eta herri eszenak margotu zituen batez ere. 1949an egin zen São Paulon bere obra osoaren lehen atzera begirako erakusketa, eta 1951n Arte Modernoko I. Paulista Aretoan parte hartu zuen.[2]
Iruditegia aldatu
-
Anita Malfatti gaztea, 1912 -
Mário de Andrade (eserita), Anita Malfatti (eserita, erdian) eta Zina Aita (Anitaren ezkerrean),São Paulo, 1922 -
Anita Malfattiren erakusketari buruz Monteiro Lobatok idatzitako artikulua -
Anita Malfatiren hilobia, Protestateen hilerrian
.jpg)
Erreferentziak aldatu
- ↑ (Gaztelaniaz) XFactorTech. «Biografía de Anita Malfatti» XFactorTech (Noiz kontsultatua: 2022-07-27).
- ↑ a b c d e f g «Anita Malfatti - eswiki.org» www.eswiki.org (Noiz kontsultatua: 2022-07-27).
- ↑ «Anita Malfatti» web.archive.org 2007-10-11 (Noiz kontsultatua: 2022-07-27).
- ↑ "Anita Malfatti" (en portugués).
Kanpo estekak aldatu
Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Anita Malfatti  |
- Between Exhibitions: Anita Malfatti and the Shifting Ground of Modernism, ensayo de Marguerite Itamar Harrison.
Datuak: Q465919
Multimedia: Anita Malfatti / Q465919
