Wikipedia

Alice Austen

estatubatuar argazkilaria

Elizabeth Alice Austen (Staten Island, AEB, 1866ko martxoaren 17a - ib., 1952ko ekainaren 9a) estatubatuar argazkilaria izan zen.

Alice Austen

Bizitza
JaiotzaRosebank (en) Itzuli, 1866ko martxoaren 17a
Herrialdea Ameriketako Estatu Batuak
HeriotzaStaten Island, 1952ko ekainaren 9a (86 urte)
Familia
Bikotekidea(k)
Jarduerak
Jarduerakargazkilaria eta artista
Find a Grave: 7955241 Edit the value on Wikidata

Biografia aldatu

Bere gurasoak Edward Stopford Munn eta Alice Cornell Austen izan ziren. Alice jaio zenean, gurasoak banandu egin ziren, eta aitona-amonen Clear Comfor izeneko etxera joan ziren Staten Islandera.[1] Alice Austen bertan bizi izan zen bere bizitzaren zati handi batean, eta etxeak eta inguruneak eragin handia izan zuten bere argazki-lanean.

 
Alice Austenen argazki makin museoan

Etxean bizi ziren, halaber, amaren bi neba-arreba txikienak, Peter Towsend Austen eta Mary Haggerty Austen (Minn) senarrarekin (Oswald Müller, itsasontziko kapitaina).10 urte zituela, osaba Oswaldek kamera bat ekarri zuen etxera eta Austeni argazkilaritzarekiko interesa piztu zitzaion.[1] Errebelatze-prozesua kimikako irakaslea zen osaba Peterrek irakatsi zion. Bere zaletasuna garatzeko, etxeko gela ilun bat atondu zuen armairu batean.[2]

Alice Austenek 8000 bat argazki egin zituen bizitz|an zehar, eta horietatik 3.500 inguru iritsi dira guregana.[3] Tradizioz, argazkilari amateurtzat hartu izan da, bere egoera aberatsarengatik ez baitzuen bizitza irabazi beharrik argazkigintzan. Hala ere, batzuetan enkargu ordainduak ere egin zituen, bere irudien eskubideak erregistratu egin zituen eta bere argazkiak erabili zituzten proiektu batzuetan lankidetzan aritu zen.[4]

1897an, oporretan zegoela, bere bikotea izan zen Gertrude Tate irakasle eta dantzaria ezagutu zuen. 1917an, hainbat urtez elkarrekin egon ondoren, Tate Clear Comfort-era joan zen bizitzera. Bikotea bertan bizi izan zen 1944. urtera arte.[5]

Bizitza eroso baten ondoren, 1929ko krakarekin porrot egin zuen. Estatusari eusten saiatu ondoren, 1944an Alice Austenek Clear Comfort etxea saldu behar izan zuen. Gertrude Tate eta bera apartamentu batera joan eta elkarrekin bizi izan ziren 1949. urtera arte. Une hartan, Tate ezin izan zen arduratu Aliceren zaintzaz, artritis larria baitzuen. Gertrude Tateren familiak bere harremanari uko egin zionez, bikoteak ezin izan zuen elkarrekin bizitzen jarraitu: Gertrude ahizparekin joan zen bizitzera eta Alice Staten Islandeko ongintzako egoitza batera joan zen .[5]

 
Clear Comfort, Alice Austenen etxea, 2002an

Bere jabetza saltzean, Austenek bere argazki negatiboak Staten Islandeko Elkarte Historikoari eman zizkion. 1951n, Life aldizkariko editore ohi batek, Oliver O. Jensenek, egilearen irudiak eta baldintzak aurkitu zituen. Erreportaje bat saldu zion Life-ri, eta horren diru-bilketari esker, Alice Austen etxe hobe batera joan ahal izan zuen. Handik hilabetera, 1951ko urrian, omenaldia egin zioten Staten Islandeko Elkarte Historikoan.[6] Zoritxarrez, Austenek hilabete batzuk besterik ezin izan zuen hartaz gozatu, 1952ko ekainean hil baitzen.[7]

Staten Island-eko Moravian Cementery delakoan lurperatuta dago.[8] Haren eta bikotekidearen nahia elkarrekin ehorztea zen, baina Gertrude Tate 1962an hil zenean, familiak ez zuen bere borondatea errespetatu eta Brooklyneko Cypress Hill Cemetery delakoan lurperatu zuen.[3][9]

Clear Comfort Alice Austen Houseren egoitza da, argazkilariari eskainitako museo-etxea, hain zuzen ere. 2017an, Estatu Batuetan, LGBTQ[10] Historiako Gune Nazional izendatu zuten etxea.

Ibilbidea aldatu

 
Alice Austen, Trude eta I Masked

Alice Austenen argazki asko bere familia- eta gizarte-inguruneari buruzkoak dira, eta lagunekin batera egiten zituen aisialdi-jarduerak erakusten dituzte. Gozatzen zuten askatasunaren eta haien arteko harreman estuaren ondorioz, inguruko gazteek “The Darned Club” (“El condenado club”) izena jarri zieten, eta Alice Austenek bere argazki ezagunenetako bati jarri zion izenburu hori.[11]

Austenek bere argazkietan islatu zituen jardueren artean, XIX. mendearen amaieran emakume aberatsen artean zabaltzen hasi ziren kirol-jarduerak nabarmentzen dira. Besteak beste, Alice Austenek tenisean jokatzen zuen, eta askotan txapelketa horietako argazkiak ateratzen zituen; gimnasia egiten zuen eta Manhattango Berkeley Gymnasiumari buruzko erreportaje bat egin zuen, Delia Marie Elliott (Daisy) lagunak zuzendua, eta bizikletan ere ibiltzen zen.[12] Maria E. Ward lagunarekin (Violet izenez ezaguna) Staten Islandeko Txirrindularitza Kluba sortu zuen 1895ean. Harekin batera, Bicycling for Ladies liburua argitaratu zuen. Liburu hori Alice Austenek hartutako argazkietatik abiatutako 34 estanparen bidez irudikatu zen, eta Daisy Elliott izan zen modeloa.[13]

Gainera, Alice Austenek New York hiriaren irudiak egin zituen XIX. mendearen bukaera eta XX. mendearen hasiera bitartean, eta hori egin zuen lehen argazkilarietako bat bihurtu zen. 1895ean, Streets Types of New York izeneko portfolioa argitaratu zuen, hirian zehar egindako ibilaldietan langileei ateratako argazkietatik abiatuta.[13] Proiektu horren ondorioz, Alvah H. Doty New Yorkeko portuko osasun-ofizialak New Yorkeko portura iristen ziren etorkinen koarentena-estazioetako baldintzak bere kamerarekin dokumentatzeko eskatu zion. Austenek 1896 eta 1912 bitartean aritu izan zen lan proiektu horretan.[13] Enkargu horretarako egindako irudiak behin baino gehiagotan azaldu eta argitaratu ziren, eta Maria E. Ward-ekin lankidetzan egindako bi artikulu nabarmendu ziren.[14]

 
Alice Austin kalea, New York

Argitaratutako lan batzuk aldatu

  • Bicycling for Ladies liburua Maria E. Ward-ekin lankidetzan.
  • 1895ean, Streets Types of New York izeneko portfolioa, pasioak ematean langileei ateratako argazkiak.

Aintzatespenak aldatu

  • 1951ko urrian, omenaldia egin zioten Staten Islandeko Elkarte Historikoan.[6]
  • New Yorken bere izeneko kalea du.

Iruditegia aldatu

  •  
    Koarentenako geltokia, Hoffman uhartea, 1901
  •  
    Etorkinak hesiaren atzetik, Koarentenako geltokia, Hoffman uhartea, 1901
  •  
    Jantokia prest, 1901
  •  
    New York hiriko kale langileak: Etorkin saltzailea, 1896
  •  
    New York hiriko kale langileak: Organoduna eta emaztea, 1896
  •  
    New York hiriko kale langileak: Zapata kordel saltzailea, 1896
  •  
    New York hiriko kale langileak: Hansomeko gidaria, zutik, zaldiaren eta kabinaren aurrean, 1896
  •  
    New York hiriko kale langileak: Pedalei eragiteko makina orgatxoarekin, 1896
  •  
    New York hiriko kale langileak: Marrubi-eskorga, 1896
  •  
    New York hiriko kale langileak: 2 kartoizko kaxa, 1896
  •  
    New York hiriko kale langileak: Kale-garbitzailea eta erratza, 1896
  •  
    New York hiriko kale langileak: Kale garbitzailea eta orgatxoa, 1896
  •  
    New York hiriko kale langileak: Kalegarbitzailea elurra garbitzen, 1896
  •  
    New York hiriko kale langileak: Kalegarbitzailea, 1896
  •  
    New York hiriko kale langileak: Gizakiak elurra kargatzen, 1896
  •  
    New York hiriko kale langileak: Mutil mezularia, 1896
  •  
    New York hiriko kale langileak: Egunkari saltzailea, 1896
  •  
    New York hiriko kale langileak:Polizia, 1896
  •  
    New York hiriko kale langileak: Postaria, 1896

Erreferentziak aldatu

  1. ↑ a b «Alice Austen: Suburban Staten Island and Clear Comfort» The Gotham Center for New York City History.
  2. ↑ «Alice Austen: The Art and Craft of Photography» The Gotham Center for New York City History.
  3. ↑ a b «Alice Austen» The Alice Austen House Museum 2020-03-27.
  4. ↑ «Alice Austen: Amateur or Professional?» The Gotham Center for New York City History.
  5. ↑ a b «Alice Austen: Life with Gertrude Tate» The Gotham Center for New York City History.
  6. ↑ a b Sara Velazquez. Alice Austen, la primera fotógrafa de la historia. .
  7. ↑ «Alice Austen: The Public meets Alice Austen» The Gotham Center for New York City History.
  8. ↑ «Alice Elizabeth Austen (1866-1952): homenaje de...» es.findagrave.com.
  9. ↑ «Gertrude Amelia Tate (1872-1962): homenaje de...» es.findagrave.com.
  10. ↑ «The Home» The Alice Austen House Museum 2020-03-26.
  11. ↑ «Alice Austen: Alice Austen, Satirist» The Gotham Center for New York City History.
  12. ↑ «Alice Austen: The Sporting Society Set» The Gotham Center for New York City History.
  13. ↑ a b c «Alice Austen: Amateur or Professional?» The Gotham Center for New York City History.
  14. ↑ Munro, Victoria. «New Eyes on Alice Austen: Redesigning the Museum’s Permanent Installation» Memoria del proyecto presentado al National Endowment for the Humanities.

Kanpo estekak aldatu

"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Alice_Austen&oldid=9327667"(e)tik eskuratuta