Alessandria
Alessandria (piemonteraz: Lissandria) Italiako ipar-mendebaldeko Piemonte eskualdean kokatutako udalerria eta Alessandriako probintziaren hiriburua da. Tanaro ibaiaren ertzean dago. 2012an 95.149 biztanle zituen[1].
| Alessandria Lissàndria | |||
|---|---|---|---|
| Italiako udalerria | |||
 | |||
| |||
| Administrazioa | |||
| Estatu burujabe |  Italia | ||
| Eskualdea |  Piemonte | ||
| Probintzia | Alessandriako probintzia | ||
| Alkatea | Giorgio Abonante (en)  | ||
| Izen ofiziala | Alessandria | ||
| Jatorrizko izena | Lissàndria | ||
| Posta kodea | 15121–15122 | ||
| ISTAT kodea | 006003 | ||
| Geografia | |||
| Koordenatuak | 44°54′48″N 8°37′12″E / 44.9133°N 8.62°E | ||
 | |||
.svg) | |||
| Azalera | 203.57 km² | ||
| Altuera | 95 m | ||
| Mugakideak | Castellazzo Bormida, Castelletto Monferrato, Felizzano, Frugarolo, Montecastello, Oviglio, Pecetto di Valenza, Alluvioni Piovera (en) , Quargnento, San Salvatore Monferrato, Tortona, Valenza, Bosco Marengo, Pietra Marazzi, Sale eta Solero | ||
| Demografia | |||
| Biztanleria | 91.059 (2023ko urtarrilaren 1a) 72 (2022) | ||
| Dentsitatea | 447,31 bizt/km² | ||
| Informazio gehigarria | |||
| Telefono aurrizkia | 0131 | ||
| Ordu eremua | UTC+01:00 eta UTC+02:00 | ||
| Hiri senidetuak | Alba Iulia, Argenteuil, Jeriko, Hradec Králové, Karlovac, Riazan eta Rosario | ||
| Katastro kodea | A182 | ||
| Sailkapen sismikoa | 3 (Txikia) | ||
| Matrikula | AL | ||
| comune.alessandria.it | |||
Historia aldatu
Alessandria hiria 1168. urtean sortu zuten, lehendik zegoen herrigune batean, Lonbardiako Ligaren gotorlekutzat. Italia iparraldeko udalerrien askatasuna aldarrikatzen zuten, Frederiko I.a Bizargorriaren erasoetatik babestuz. XII. mendean Civitas Nova izena zeukan hiriak. Gaur egungo izena enperadorearen etsai zen Alexandro III.a Aita santuarengandik datorkio. 1198. urtetik aurrera udalerri askea izan zen.
1348. urtetik aurrera Milango Dukerrian sartuta egon zen. 1707. urtetik aurrera Savoiako etxearen menpekoa izan zen, eta handik iritsi zen Piemontekoa izatera. 1800. urtean Napoleon Bonaparte Marengoko guduan nagusitu zenetik, Alessandria Frantziako eremu bihurtu zen, Marengo departamenduko hiriburu hain zuzen ere. Orduan beste gotorleku bat egin zuten hirian. 1814. urtean Savoiakoek berriro eskuratu zuten Alessandria, Sardiniako Erresumarako.
Bigarren Mundu Gerran Aliatuen eraso asko jasan izan zituen Alessandriak, larrienak 1944. urteko apirilean (238 hildako eta ehunka zauritu) eta 1945. urteko apirilean (160 lagun hilda, 60 ume tartean).
Ekonomia aldatu
Industria-jarduera hauek dira nagusi Alessandrian: kapelagintza, elikagaigintza, papergintza, elektroteknika, metalmekanika, ehungintza eta kimika.
Turismoko erakargarriak aldatu
- Herriko Jauregia (Palazzo Rosso)
- Alessandriako katedrala (Cattedrale dei Santi Pietro e Marco)
- Santa Maria di Castello eliza (Chiesa di Santa Maria di Castello)
- Guasco jauregia (Palazzo Guasco Gallarati di Bisio)
- Alessandriako zitadela (Cittadella di Alessandria)
- Marengoko guduaren Museoa
- Aisialdirako ekintzak Morbellon: mendiko txirrindularitza, upeltegiak, ekitazioa eta landa-turismoa.
Pertsona ezagunak aldatu
- Umberto Eco (1932-2016), idazlea.
Erreferentziak aldatu
- ↑ 2012ko biztanleria: Alessandria Demo.istat.it
Kanpo estekak aldatu
Datuak: Q6088
Multimedia: Alessandria / Q6088
