Adrienne Clarke
Adrienne Elizabeth Clarke (Melbourne, Australia,1938ko urtarrilaren 6a) botanikari eta genetista australiarra da, eta botanikako irakasle emeritua Melbourneko Unibertsitatean, non Landare Zelulen Biologiako Ikerketa Zentroa zuzendu baitzuen 1982-1999 bitartean. Commonwealth Scientific & Industrial Organization (CSIRO) erakundeko presidente ohia da (1991tik 1996ra), eta Victoriako gobernadoreordea, 1997tik 2000ra. Clarke La Trobe Unibertsitateko errektorea izan da 2011tik 2017ra.
| Adrienne Clarke | |
|---|---|
| Bizitza | |
| Jaiotza | Melbourne, 1938ko urtarrilaren 6a (86 urte) |
| Herrialdea |  Australia |
| Bizilekua | Parkville (en)  |
| Hezkuntza | |
| Heziketa | Ruyton Girls' School (en) Janet Clarke Hall (en) Melbourneko Unibertsitatea Trinity College (en) |
| Hizkuntzak | ingelesa |
| Jarduerak | |
| Jarduerak | ingeniaria, botanikaria, taxonomist (en) , genetista eta unibertsitateko irakaslea |
| Enplegatzailea(k) | Melbourneko Unibertsitatea |
| Jasotako sariak | ikusi
|
| Kidetza | Ameriketako Estatu Batuetako Zientzien Akademia Nazionala Australian Academy of Science (en) Australian Academy of Technology and Engineering (en) |
_BAR.svg){kind=small}
Biografia aldatu
Melbournen jaio zen. Clarkek zioenez, 50eko hamarkadan ikasle bikain gisa nolabaiteko sexismoa sentitu zuen. Ruyton Girls 'Schoolera joan zen. Eta, 1955etik, Melbourneko Unibertsitatean ikasi zuen, non Janet Clarke Hall-en (garai hartan oraindik Trinity College-ren zati zena) egoiliar izan zen zientzia irakurriz.[1] 1959an Biologi Zientzietan graduatu zen ohoreekin, eta 1963an PhD eskuratu zuen.[2][3] Charles Peter Clarkerekin ezkondu zen 1959ko abuztuaren 14an.[4]
1964an, Sidneyko United Dental Hospital-eko ikertzaile izan zen, gero Houstongo Baylor Unibertsitatera eta Michigango Unibertsitatera joan zen, eta geroago Aucklandeko Unibertsitatean irakatsi zuen. Melbourneko Unibertsitatean egin zuen lan ikertzaile gisa (1969-1977), gero irakasle, irakurle eta hizlari senior, 1985ean botanikako irakasle izendatu aurretik; eta, 1999an, irakasle laureatua izan zen. 2005ean Unibertsitatetik erretiratu zen.
Clarke CSIROko presidentea (1991-1996) eta Victoriako gobernadoreordea (1997-2000) izan zen. Janet Clarke Halleko kidea da Melbourneko Unibertsitatean.[5] 2010ean, La Trobe Unibertsitateko Kontseiluan sartu zen, eta Sylvia Waltonen lekua hartu zuen La Trobe Unibertsitateko errektore gisa 2011ko otsailaren 26an.[6]
Merkataritza-sektorean ere sartuta egon da; hainbat konpainia publikotako zuzendaria izan zen eta hainbat batzordetan jardun zuen, besteak beste, Western Mining, Alcoa, Fisher and Paykel, Woolworths eta AMP Society-n. Global Nature Conservancyren Australiako Aholku Batzordeko kide ere izan zen. 1998an, Melbourneko Unibertsitateko hiru kiderekin elkartuta, Hexima nekazaritzako negozioa sortu zuen.[6]
Ekarpenak aldatu
Clarkeren lan zientifikoak kontzeptu kritikoak eman zizkien landare loredunen biokimikari eta genetikari, ugalketari eta hazkundeari. Intsektu-izurriteen eta laboreen gaixotasun fungikoen sorrera kontrolatzeko industria-aplikazioei buruzko azterlanak zuzendu zituen. Bere taldea izan zen landareen auto-bateragarritasuna erregulatzen duen genea klonatzen lehena, eta arabinogalactano proteina baten "c" DNA klonatzen lehena.
Honela deskribatzen du bere esperientzia:
- Auto-bateraezintasunaren oinarri molekularra.
- Proteoglikanoen klase baten kimika eta biologia, arabinogalactan-proteinak.[7][8]
- Proteinasaren inhibitzaileak eta haien erabilera intsektuen garapena kontrolatzeko.[9]
Kimika, biologia zelularra eta genetika jorratzen dituzten lau liburu zientifiko garrantzitsuren egilea da.
Sariak eta aintzatespenak aldatu
- Australiako Zientzia Akademiako kidea (FAA).
- Australiako Ingeniaritza eta Zientzia Teknologikoen Akademiako kidea (FTSE).[10]
- 1991 Australiako Ordenaren ofiziala (AO).[11]
- 1992 ANZAAS Mueller domina.
- 1993 Lorpen Nabarmenen Saria, Australiako Eguneko Kontseilu Nazionala.
- 2001 Mendeurreneko Domina.[12]
- 2004 Australiako Ordenaren laguna (AC).[13]
- Zientzien Akademia Nazionaleko (AEB) kide atzerritarra.
- Ameriketako Arte eta Zientzien Akademiako (AEB) kide atzerritarra.
Erreferentziak aldatu
- ↑ "Salvete 1955", Fleur-de-Lys. , 31 or..
- ↑ 2010: Melbourne University Magazine, ed.. (2014). ««"Celebration stirs memories and rekindles old friendships"»» web.archive.org (Noiz kontsultatua: 2024-01-14).
- ↑ «Laureate Prof Adrienne Clarke AC | Royal Institution of AustraliaRiAus - Australia’s national science hub | Bringing science to people and people to science» web.archive.org 2014-05-28 (Noiz kontsultatua: 2024-01-14).
- ↑ "Holy Matrimony", Fleur-de-Lys. , 7 or..
- ↑ «Janet Clarke Hall - University of Melbourne - Governance» web.archive.org 2013-04-10 (Noiz kontsultatua: 2024-01-14).
- ↑ a b (Ingelesez) Melbourne, The University of. «Clarke, Adrienne - Woman - The Encyclopedia of Women and Leadership in Twentieth-Century Australia» www.womenaustralia.info (Noiz kontsultatua: 2024-01-14).
- ↑ (Ingelesez) Nothnagel, Eugene A., ed. (2000). «Cell and Developmental Biology of Arabinogalactan-Proteins» SpringerLink doi:. (Noiz kontsultatua: 2024-01-14).
- ↑ (Ingelesez) Fincher, G B; Stone, B A; Clarke, A E. (1983-06). «Arabinogalactan-Proteins: Structure, Biosynthesis, and Function» Annual Review of Plant Physiology 34 (1): 47–70. doi:. ISSN 0066-4294. (Noiz kontsultatua: 2024-01-14).
- ↑ findanexpert.unimelb.edu.au (Noiz kontsultatua: 2024-01-14).
- ↑ «People | Australian Academy of Technological Sciences and Engineering (ATSE)» web.archive.org 2017-04-07 (Noiz kontsultatua: 2024-01-14).
- ↑ Officer of the Order of Australia. It's an Honour..
- ↑ «Centenary Medal. It's an Honour - Honours - Search Australian Honours» web.archive.org 2012-10-02 (Noiz kontsultatua: 2024-01-14).
- ↑ «Companion of the Order of Australia. It's an Honour - Honours - Search Australian Honours» web.archive.org 2014-05-13 (Noiz kontsultatua: 2024-01-14).
Kanpo estekak aldatu
- Laurence Muir (2007) Adrienne Clarke irakaslea, 17 – 20. or. Pertsona inspiratzaileak 15 australiar inspiratzaile, Sir Laurence MacDonald Muir-ek profitatuak.
Datuak: Q4685688
