Administrazio Federalpeko Tribuen Eremua
Administrazio Federalpeko Tribuen Eremua edo Tribuen Eremua[1] (paxtueraz: وسطي قبایلي سیمې، منځنۍ پښتونخوا; urduz:قبائلی علاقہ جات) Pakistango eskualde ia autonomoa da, barnean zazpi agentzia dituena. Hiriburua Peshawar den arren, hiri nagusia Parachinar du.
| Administrazio Federalpeko Tribuen Eremua وسطي قبایلي سیمې، منځنۍ پښتونخوا | |||
|---|---|---|---|
 Pakistan | |||
 | |||
| |||
| Administrazioa | |||
| Estatua | PAK | ||
| Izen ofiziala | Federally Administered Tribal Areas وَفاق کے زیر اِنتظام قَبائلی عَلاقَہ جات فدرالي قبايلي سيمې | ||
| ISO 3166-2 | PK-TA | ||
| Hiriburua | Peshawar | ||
| Deuseztapen data | 2018ko maiatzaren 31 | ||
| Geografia | |||
| Koordenatuak | 33°00′N 70°10′E / 33°N 70.17°E | ||
.svg) | |||
| Azalera | 27,220 km² | ||
| Mugakideak | Nangarhar probintzia eta Khyber Pakhtunkhwa | ||
| Demografia | |||
| Biztanleria | 4.452.913 | ||
| Dentsitatea | 120 bizt/km² | ||
| Informazio gehigarria | |||
| Gobernadorea | Syed Masood Kausar | ||
| Ordu eremua | UTC+05:00 | ||
| www.fata.gov.pk/ | |||
Banaketa administratiboa aldatu
| Agentzia / Muga-eskualdea | Azpibanaketa | Tehsil |
|---|---|---|
| Bajaurreko agentzia | Khar | Khar |
| Utman Khel | ||
| Salarzai | ||
| Nawagai | Nawagai | |
| Mamund | ||
| Barang | ||
| Chamarkand | ||
| Mohmandeko agentzia | Lower Mohmand | Yekka Ghund |
| Ambar | ||
| Pandyalai | ||
| Praang Ghaar | ||
| Goi Mohmand | Safi / Lakaro | |
| Khwezai / Baezai | ||
| Halimzai | ||
| Khyberreko agentzia | Jamrud | Jamrud |
| Mulla Gori | ||
| Landi Kotal | Landi Kotal | |
| Bara | Bara | |
| Orakzaiko agentzia | Behe Orakzai | Lower Orakzai |
| Central Orakzai | ||
| Goi Orakzai | Ismailzai | |
| Upper Orakzai | ||
| Kurramgo agentzia | Lower Kurram | Lower Kurram / Baggan |
| Central Kurram | Central Kurram/ Sadda | |
| Upper Kurram | Upper Kurram / Parachinar | |
| Ipar Waziristango agentzia | Mir Ali | Mir Ali |
| Speen Wam | ||
| Shewa | ||
| Miranshah | Miranshah | |
| Datta Khel | ||
| Ghulam Khan | ||
| Razmak | Razmak | |
| Dosalli | ||
| Geriyum | ||
| Shawal | ||
| Hegoaldeko Waziristango agentzia | Ladha | Ladha |
| Makeen | ||
| Sararogha | ||
| Sarwakai | Sarwakai | |
| Tiaraza | ||
| Wana | Wana | |
| Birmal | ||
| Toi Khulla | ||
| Peshawarreko muga-eskualdea | Peshawarreko muga-eskualdea | Peshawarreko muga-eskualdea |
| Kohateko muga-eskualdea | Kohateko muga-eskualdea | Kohateko muga-eskualdea |
| Bannu - Mir Aliko muga-eskualdea | Bannu - Mir Aliko muga-eskualdea | Bannu - Mir Aliko muga-eskualdea |
| Lakki Marwateko muga-eskualdea | Lakki Marwateko muga-eskualdea | Lakki Marwateko muga-eskualdea |
| Tank - Jandolako muga-eskualdea | Tank - Jandolako muga-eskualdea | Tank - Jandolako muga-eskualdea |
| Dera Ismail Khango muga-eskualdea | Dera Ismail Khango muga-eskualdea | Dera Ismail Khango muga-eskualdea |
Gizartea aldatu
Afganistango mugan dago lurraldea eta barruteik autonomia berezi bat dute. Biztanleen gehiengoa paxtua da eta haien tradizio tribala jarraitzen dute. Paxtuak dira, bestalde, Afganistango etnia nagusia, eta mugaren alde banatako herritarrek harreman estua daukate.
Historia aldatu
Gizartea oso erlijiosoa da, eta islamaren adar fundamentalista oso zabaldua dago. Horregatik eta Afganistanekiko loturagatik, talibanen mugimendua bertara azkar zabaldu zen. Ondorioz hainbat talde sortu ziren, gero 2007an TTP erakunde bateratua sortu zutena. Batura baino askoz lehenago bazeramaten Pakistango armadaren aurka gerran sartuta[2].
AEBek Afganistan hartzean talibanen kentzeko (2001), Pakistanen Pervez Musharraf jenerala zegoen buruzagitzan. AEBen estrategiarekin bat egin eta Etxe Zuriaren finantzazioa jaso zuen, batez ere, armadarentzat eremu tribalean erasoaldiak hasi zituen, izan ere, AEBek Afganistango talibanen gune estrategikoa zela uste zuten[2].
Musharrafek, gainera, aukera ikusi zuen eremu tribal horietan botere zentrala sendotzeko. Musharrafen estrategiak porrot egin eta barne gerra odoltsua hasi zen. 2001-2011 artean, borroketan eta atentatuetan 30.000 lagun inguru hil zirela uste da[2].
Ondoren, gobernu zibila ezarri zen eta AEBetan Barack Obama hasi zen agintzen.. Bi herrialdeen arteko harremanak gaiztotu egin ziren; AEBk adierazi zutelako Pakistango zerbitzu sekretuek Afganistango talibanak eta beste talde matxinoak laguntzen zituztela[2].
Islamabadi eremu tribalean presio militar handiagoa jartzeko eskatu zitzaion. Gainera, AEB erasoak egiten hasi zen 2014an bertan droneekin, TTPko eta Al-Kaidako ustezko kideen aurka. 2014ko ekainean armadak beste bi erasoaldi hasi zituen[2].
Ikus, gainera aldatu
Erreferentziak aldatu
- ↑ Euskaltzaindia. (2012-06-29). 171. araua: Asiako toponimia. (Noiz kontsultatua: 2013-05-21).
- ↑ a b c d e Mikel Rodriguez, «Pakistango talibanek sarraskia egin dute armadaren eskola batean», Berria, 2014-12-17
Kanpo estekak aldatu
Datuak: Q208270
Multimedia: Federally Administered Tribal Areas / Q208270
